Cắt giảm kiểm tra chuyên ngành vẫn còn bất cập, khó quản lý

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Cường tại phiên họp thứ 4 của Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về cơ chế một cửa quốc gia (NSW), cơ chế một cửa ASEAN (ASW) và tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899) diễn ra sáng nay 19/2 nhằm kiểm điểm kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2018 và phương hướng triển khai năm 2019 cho hay và đề nghị phải xác định rõ các mặt hàng nào cần phải quản lý, không thể bỏ thủ tục kiểm tra chuyên ngành, nhất là liên quan tới thực phẩm… Tuy nhiên, Bộ Y tế cho rằng thực hiện cắt giảm kiểm tra chuyên ngành vẫn còn bất cập, khó quản lý, xác định chất lượng hồ sơ ở “luồng xanh”.

Theo Tổng cục Hải quan,  năm 2018, cả nước có 13 bộ, ngành hoàn thành 173 thủ tục hành chính (TTHC) kết nối Một cửa quốc gia (NSW), đạt 97% so với mục tiêu của Nghị quyết số 19/2018/NQ-CP, giải quyết 1,9 triệu hồ sơ của khoảng 27.000 doanh nghiệp. Tới hết năm 2018, các bộ đã hoàn thành 106 thủ tục, chiếm 77% so với mục tiêu.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, Bộ nào không ban hành được trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn, quy chuẩn kiểm tra thì không được phép kiểm tra chuyên ngành

Bên cạnh triển khai liên thông các TTHC tại cảng biển, thủy nội địa, các bộ, ngành cũng triển khai cơ NSW tại các cảng hàng không quốc tế trên cả nước.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết, trong năm 2018, nhìn chung các bộ, ngành đã có chuyển biến tích cực trong thực hiện, tạo ra đột phá khi trong 5 tháng cuối năm đã triển khai thêm 100 thủ tục mới, tiếp tục mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp.

Đối với kiểm tra chuyên ngành, bà Vũ Thị Mai cho biết, số lượng hàng hoá kiểm tra chuyên ngành còn lớn, khi trong 10 tháng năm 2018, số tờ khai nhập khẩu thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành chiếm 19,1% tổng số lô nhập khẩu làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu.

Còn theo Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Đoàn Duy Khương, qua thực hiện khảo sát thì thấy, những doanh nghiệp từng thực hiện thủ tục trên NSW nhận diện tương đối rõ những thuận lợi khi thực hiện thủ tục qua NSW.

Cụ thể là giảm thời gian tiếp nhận, xử lý và thủ tục nhanh gọn, đơn giản (61%), giảm thời gian chuẩn bị hồ sơ cho doanh nghiệp (51%), giao diện thân thiện, dễ hiểu (50%) và minh bạch trong thủ tục (42%), chi phí chuẩn bị hồ sơ giảm (40%), giảm nhân lực khi thực hiện (35%) và tăng hiệu quả quản lý cho doanh nghiệp (32%).

Phó Thủ tướng cũng lưu ý khi ban hành văn bản ‘cắt giảm’ nhưng lại ‘đẻ’ ra thủ tục, điều kiện khác

Đánh giá cao những kết quả đạt được, song Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng vẫn còn nhiều tồn tại vướng mắc như số lượng TTHC triển khai mới chưa đáp ứng được yêu cầu của Thủ tướng, cần phải tập trung khắc phục để góp phần đưa đất nước bứt phá, phát triển toàn diện trong năm 2019…

Đặc biệt, qua trực tiếp khảo sát ở một số địa phương, Phó Thủ tướng cho biết, số lượng hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành còn chiếm tỷ trọng lớn, việc cắt giảm danh mục hàng hóa quản lý và kiểm tra chuyên ngành còn nhiều hạn chế, chưa bảo đảm tốt hai mục tiêu tạo thuận lợi thương mại đi kèm với chống gian lận thương mại.

“Quan điểm không phải cắt giảm lấy được để báo cáo thành tích, mà phải đạt được cả hai mục tiêu trên, tăng cường khả năng quản lý, phối hợp các bộ, cơ quan với nhau và với Tổng cục Hải quan. Có những điều kiện, thủ tục kinh doanh không phải và không đáng phải cắt giảm, hoặc buộc phải giữ để bảo đảm quản lý nhà nước mà lại cắt giảm đi là phải rà soát lại. Ngược lại khi ban hành văn bản ‘cắt giảm’ nhưng lại ‘đẻ’ ra thủ tục, điều kiện khác, đây là điều phải lưu ý”, Phó Thủ tướng nêu quan điểm.

Đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc: “Bộ nào không ban hành được trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn, quy chuẩn kiểm tra thì không được phép kiểm tra chuyên ngành, phải chấm dứt và bãi bỏ chuyện này. Nếu không sẽ dẫn tới bộ nào cũng có quyền kiểm tra”.

Bên cạnh đó, ông cũng lưu ý không chuyển tất cả từ tiền kiểm sang hậu kiểm, có những hàng hóa bắt buộc phải tiền kiểm nhưng phải quy định rõ trình tự, thủ tục, thời hạn, nội dung, tiêu chí, cách thức kiểm tra.

Ngoài ra, trong năm 2019, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính và các bộ, ngành phải tính đến bài toán nhân sự, quy trình, thủ tục, công nghệ, hạ tầng, đáp ứng yêu cầu phát triển lâu dài, kết nối một cửa quốc gia với ASEAN và quốc tế, đồng thời phải có giải pháp để người dân và cộng đồng doanh nghiệp giám sát chặt chẽ lĩnh vực này.