Trình bày Báo cáo trước Quốc hội, Chủ nhiệm UBTP của Quốc hội Lê Thị Nga khẳng định, UBTP tán thành với sự cần thiết ban hành và phạm vi sửa đổi của dự án Luật với những lý do như đã nêu trong Tờ trình của VKSND tối cao, nhằm bảo đảm đúng lộ trình thực hiện cam kết của Việt Nam trong Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định CPTPP) và yêu cầu theo Nghị quyết số 72/2018/QH14 của Quốc hội.
    |
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày Báo cáo Thẩm tra trước Quốc hội. |
Đồng thời, việc ban hành Luật cũng đáp ứng yêu cầu của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 nói riêng và phù hợp với thực tiễn trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh bất khả kháng nói chung.
Về trình tự, thủ tục và hồ sơ của dự án Luật, UBTP nhận thấy, thực hiện Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, VKSND tối cao đã chuẩn bị hồ sơ dự án Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn, đáp ứng đầy đủ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Về sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 155 BLTTHS về Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại và khoản 8 Điều 157 BLTTHS về Căn cứ không khởi tố vụ án hình sự, UBTP nhận thấy: khoản 1, Điều 226 BLHS quy định Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý. Điểm g khoản 6 Điều 18.77 Hiệp định CPTPP quy định, các quốc gia thành viên cho phép cơ quan có thẩm quyền có thể chủ động thực hiện hành động pháp lý mà không cần có khởi kiện chính thức từ người thứ ba hay chủ thể quyền đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp về nhãn hiệu, Hiệp định không đặt ra yêu cầu đối với chỉ dẫn địa lý. Như vậy, nếu sửa đổi, bãi bỏ nội dung dẫn chiếu đến toàn bộ khoản 1 Điều 226 của BLHS như đề nghị của VKSND tối cao thì sẽ mở rộng hơn so với yêu cầu của Hiệp định CPTPP.
|
 |
| Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội chiều ngày 20/10. |
Tuy nhiên, bên cạnh đó, nhiều ý kiến tán thành đề nghị của VKSND tối cao vì cho rằng, BLHS quy định hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý trên cơ sở xác định các hành vi này có đặc điểm, tính chất, mức độ nguy hiểm tương đồng, do đó, cần được áp dụng thống nhất về chính sách xử lý.
Về sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 146 BLTTHS về Thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, UBTP tán thành chủ trương bổ sung trách nhiệm cho Công an xã trong tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm với những lý do như đã nêu trong Tờ trình của VKSND tối cao.
Xuất phát từ quy định của pháp luật hiện hành về vị trí, vai trò của Công an xã chính quy và căn cứ điều kiện thực tiễn hiện nay thì việc giao thêm trách nhiệm cho Công an xã sẽ phát huy nguồn lực của lực lượng này trong việc kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo tiếp nhận được và tạo điều kiện giải quyết kịp thời các vụ việc ngay từ giai đoạn mới phát hiện.
Về sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 148 BLTTHS về Tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; khoản 1 Điều 229 BLTTHS về Tạm đình chỉ điều tra; khoản 1 Điều 247 của BLTTHS về Tạm đình chỉ vụ án, đa số ý kiến UBTP tán thành với đề nghị của VKSND tối cao.
Trước tác động của tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến rất phức tạp ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội trong một thời gian dài, đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự. Đồng thời, từ kinh nghiệm thực tiễn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 cho thấy, BLTTHS cần có quy định mang tính dự phòng trong trường hợp bất khả kháng vì thiên tai, dịch bệnh.
Về sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 44 Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự, UBTP tán thành với đề nghị của VKSND tối cao về việc sửa khoản 1 Điều 44 Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự để bảo đảm thống nhất với nội dung sửa đổi tại khoản 3 Điều 146 BLTTHS về thẩm quyền của Công an xã trong tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, tuân thủ quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Ngoài ra, UBTP tán thành sự cần thiết giao quy định chi tiết về căn cứ tạm đình chỉ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, tạm đình chỉ điều tra, tạm đình chỉ vụ án “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh”, để bảo đảm việc áp dụng căn cứ này chặt chẽ, thống nhất, tránh lạm dụng trong thực tiễn.
Đồng thời, UBTP đề nghị VKSND tối cao tiếp tục rà soát kỹ lưỡng dự thảo văn bản quy định chi tiết, bảo đảm chặt chẽ về nội dung, thống nhất với quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm; Luật Phòng, chống thiên tai và tuân thủ các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật…