    |
 |
| Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội ngày 26/5. |
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong tổ chức và hoạt động thanh tra
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật Thanh tra (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 3, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, sau hơn 10 năm triển khai thực hiện, Luật Thanh tra năm 2010 đã tạo hành lang pháp lý quan trọng trong việc hoàn thiện tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Tuy nhiên, Luật Thanh tra năm 2010 còn chưa cụ thể hóa quan điểm đổi mới của Đảng trong hơn 10 năm qua và Hiến pháp năm 2013; mặt khác, Luật Thanh tra năm 2010 qua quá trình thực hiện đã bộc lộ những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, làm giảm hiệu quả, hiệu lực của hoạt động thanh tra, chưa đáp ứng tốt các yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Do vậy, việc sửa đổi Luật Thanh tra 2010 là cần thiết nhằm thể chế hóa quan điểm của Đảng, Hiến pháp năm 2013 về công tác thanh tra, trên tinh thần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong tổ chức và hoạt động thanh tra, khắc phục những tồn tại, hạn chế, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
|
 |
| Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày tờ trình. |
Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ, Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) gồm 8 chương và 116 điều, quy định rõ về trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước; về tổ chức, chức năng và nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra theo cấp hành chính; về tổ chức, chức năng và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thanh tra theo ngành, lĩnh vực; về phối hợp trong hoạt động thanh tra và việc xử lý chống chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, giữa thanh tra và kiểm toán nhà nước. Ngoài ra, Dự thảo Luật còn có quy định cụ thể về thanh tra viên, hoạt động thanh tra, thực hiện Kết luận thanh tra.
Cụ thể, về tổ chức, chức năng và nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan thanh tra theo cấp hành chính, Dự thảo Luật kế thừa các quy định hiện hành về tổ chức các cơ quan thanh tra nhà nước và thiết kế mô hình các cơ quan thanh tra cho phù hợp với thực tiễn quản lý nhà nước của các bộ, ngành, địa phương. Các cơ quan thanh tra theo cấp hành chính bao gồm Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh, Thanh tra huyện.
Về tổ chức, chức năng và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thanh tra theo ngành, lĩnh vực, Dự thảo Luật quy định về thanh tra theo ngành, lĩnh vực gồm: Thanh tra bộ, Thanh tra tổng cục, cục thuộc Bộ và Thanh tra sở. Ngoài ra, Dự thảo Luật quy định “Thanh tra tổng cục, cục được thành lập theo yêu cầu quản lý, trong những lĩnh vực mà pháp luật chuyên ngành có quy định hoặc theo quy định của Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên”.
Về thực hiện Kết luận thanh tra, Dự thảo Luật quy định rõ giá trị pháp lý của Kết luận thanh tra là căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra các quyết định xử lý vi phạm được phát hiện qua thanh tra; là căn cứ để cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan chấn chỉnh công tác quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động; là cơ sở để các cơ quan, tổ chức nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, pháp luật nhằm hoàn thiện thể chế quản lý Nhà nước.
Dự thảo Luật quy định rõ trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước trong việc chỉ đạo việc thực hiện Kết luận thanh tra, trách nhiệm của người ban hành Kết luận thanh tra và đối tượng thanh tra trong việc thực hiện Kết luận thanh tra.
Đề nghị thành lập cơ quan thanh tra tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt
Thẩm tra dự án Luật Thanh tra (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Ủy ban Pháp luật nhất trí sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Thanh tra với những lý do như được nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Việc sửa đổi Luật Thanh tra cũng là thực hiện nhiệm vụ lập pháp đã được đề ra tại Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
Tuy nhiên, một số nội dung trong Báo cáo tổng kết thi hành Luật Thanh tra năm 2010, Báo cáo đánh giá tác động chính sách của dự thảo Luật cần được cơ quan trình tiếp tục làm rõ, giải trình, cung cấp thêm thông tin trong quá trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật. Ủy ban Pháp luật cơ bản nhất trí với 5 nhóm quan điểm, nguyên tắc xây dựng Luật.
|
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo Thẩm tra tờ trình. |
Về hệ thống cơ quan thanh tra theo cấp hành chính, Ủy ban Pháp luật cơ bản nhất trí với việc tổ chức các cơ quan thanh tra theo cấp hành chính gồm Thanh tra Chính phủ và Thanh tra tỉnh; đồng thời, đề nghị bổ sung quy định về việc thành lập cơ quan thanh tra tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Về việc thành lập cơ quan thanh tra để thực hiện thanh tra chuyên ngành tại cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan khác của Nhà nước, Ủy ban Pháp luật đề nghị nghiên cứu quy định cụ thể trong Luật tiêu chí thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành tại các cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan khác của Nhà nước làm cơ sở để Chính phủ xem xét, quyết định, trong đó cần xác định tiêu chí quan trọng nhất là cơ quan đó được pháp luật giao thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước chuyên ngành.
Đối với nội dung về thanh tra sở, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật tán thành với dự thảo Luật giao Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập Thanh tra sở nhằm đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Thanh tra sở, khắc phục bất cập, đáp ứng yêu cầu thực tiễn…