Tình hình tai nạn giao thông (TNGT) những tháng đầu năm đang có những diễn biến phức tạp. Đặc biệt, số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng đang có chiều hướng gia tăng. Việc xác định những nguyên nhân chính dẫn đến các vụ TNGT từ trước tới nay thường vẫn được qui kết một cách chung chung là “do ý thức của người tham gia giao thông”. Tuy nhiên, liên tiếp những vụ TNGT liên quan đến các loại xe kinh doanh vận tải như: xe khách, container… xảy ra trong thời gian qua đã bộc lộ rõ nhất những yếu kém, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước về an toàn giao thông (ATGT).
 


Lý giải một nguyên nhân nữa dẫn đến các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng và cũng thể hiện những hạn chế trong công tác quản lý hoạt động vận tải, ông Trần Sơn Hà – Phó Cục trưởng Cục CSGT Đường bộ - Đường sắt lấy dẫn chứng về các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng tại khu vực miền Trung vừa xảy ra trong những tháng đầu năm: “Tai nạn thường xảy ra ở các tỉnh như: Ninh Thuận, Bình Thuận, Khánh Hòa, Quảng Bình, Quảng Trị. Ở đây có câu chuyện về cung đường. Khi xe chạy từ TP.HCM hoặc Hà Nội đến những địa phương này, mà người ta gọi là “khoảng trắng, khoảng trống”, lái xe bắt đầu có cảm giác mệt mỏi. Theo quy định là lái xe không được lái xe liên tục 4 giờ để đảm bảo an toàn, nhưng do các doanh nghiệp không muốn phải trả lương cho nhiều nhân viên nên một lái xe thường làm việc quá thời gian cho phép. Để xảy ra tình trạng này trước tiên là do công tác quản lý hoạt động vận tải và sau đó có phần trách nhiệm trong công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm”.

Cũng theo ông Trần Sơn Hà: “Theo quy định của Bộ Y tế và Bộ GTVT thì người phải có đủ chân tay, tri giác, mắt tinh, tai thính mới được thi giấy phép lái xe. Tôi đã từng hỏi cung một trường hợp lái xe khách gây TNGT không biết chữ. Khi gây tai nạn thì anh ta điểm chỉ. Tôi hỏi học ở đâu, anh ta không trả lời được, vì làm thủ tục qua một người khác. Vừa qua, xảy ra vụ tai nạn thảm khốc tại cầu Serepok, tôi được lãnh đạo giao phối hợp với địa phương để điều tra. Lái xe, người gây vi phạm đã mất. Anh này đã lĩnh án 8 năm tù vì án ma túy, thụ án 7 năm được mãn hạn. Quá trình thụ án anh ta vẫn được đổi giấy phép lái xe là không đúng rồi. Sau khi mãn hạn tù, anh ta đổi giấy phép lần 2 từ tháng 5, đến tháng 7 anh ta gây tai nạn. Người thực hiện hành vi cho anh này đổi giấy phép lái xe là vi phạm pháp luật. Nhiều trường hợp khác nữa, như vụ đổ xe ở Núi Guộc, Nghệ An, lái xe chỉ có một chân… Đây là một thực tiễn, chúng ta kiểm soát đầu vào chưa chặt, hoặc người ta làm giả hoặc thông qua cách nào đó, người ta lấy được giấy phép lái xe...”.

Thực tế cho thấy, còn nhiều nguyên nhân khác được coi là nguồn gốc gây ra các vụ TNGT xuất phát từ những hạn chế trong công tác quản lý về ATGT như: bất cập trong việc cắm biển báo giao thông, thi công không bảo đảm ATGT, công tác quản lý ATGT ngay từ các bến xe… Điều này cho thấy, cần phải có những giải pháp quyết liệt hơn nữa thì mới kéo giảm được TNGT. Đặc biệt, những giải pháp căn cơ ấy trước tiên phải xuất phát từ chính bộ máy quản lý nhà nước về công tác này.
 

Hữu Bắc