Hành trình truy quét "vàng tặc" ở Suối Chát

Xuyên đêm băng rừng truy quét "vàng tặc"

Qua công tác nắm tình hình, từ khoảng đầu tháng 4/2025, tại khu vực khe rừng bản Suối Chát, xã Gia Phù, tỉnh Sơn La có nhóm đối tượng khoảng 60 người từ địa phương khác đến tổ chức hoạt động khai thác vàng trái phép.

Với thủ đoạn lợi dụng địa hình rừng sâu hiểm trở, dựng lán trại tạm trong rừng; đồng thời bí mật tập kết các phương tiện, máy móc đưa vào hầm lò cũ sâu khoảng 300 đến 400m để đào quặng khai thác vàng trái phép cả ngày lẫn đêm.

Các đối tượng dựng lán trại trong rừng để tổ chức khai thác vàng trái phép.

Sau thời gian theo dõi, trinh sát và xác định được quy luật, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng. Đêm ngày 15, rạng sáng 16/7, lãnh đạo Công an tỉnh Sơn La đã chỉ đạo Cơ quan CSĐT Công an tỉnh huy động 36 cán bộ, chiến sĩ (Cảnh sát kinh tế, Cảnh sát cơ động, Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy) phối hợp hiệp đồng, bí mật băng rừng, lội suối xuyên trong đêm nhiều giờ đồng hồ tiếp cận khu vực lán trại, cửa hầm nơi các đối tượng đang tổ chức khai thác vàng trái phép.

Lực lượng chức năng đã khống chế, bắt quả tang 1 đối tượng đang sàng quặng đã nghiền để đãi vàng, 1 đối tượng đang canh gác và vận hành máy phát điện cho khu vực khai thác khoáng sản (cả phần hầm lò); 2 đối tượng đang quản lý hoạt động khai thác cùng 25 đối tượng khác đang thực hiện hành vi khai thác quặng và vận chuyển từ hầm ra máy sàng. Đồng thời đã khống chế, kiểm soát 29 đối tượng khác đang ở trong lán trại sau khi kết thúc ca làm.

Hệ thống máy nghiền quặng các đối tượng tổ chức khai thác vàng trái phép.

Vật chứng thu giữ tại chỗ gồm: 1.412 kíp nổ điện, 31kg thuốc nổ Ammoni; 5 máy nghiền đá, 1 máy nghiền bi, 2 máy kẹp hàng, 4 máy bơm, 2 bàn rung, 3 mâm kim loại đãi vàng; 1 bộ khò nhiệt, 8,8 chỉ kim loại màu vàng (đối tượng khai nhận là vàng khai thác được đã cô gọn), sổ sách ghi chép chấm công và nhiều vật chứng khác có liên quan.

Đồng chí Ngần Thị Thu Hà, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng 3, VKSND tỉnh Sơn La cho biết, ngay sau khi Cơ quan CSĐT Công an tỉnh phát hiện dấu hiệu hoạt động khai thác vàng trái phép, VKSND tỉnh Sơn La đã kịp thời tham gia kiểm sát từ giai đoạn đầu tiên, Kiểm sát viên kiểm sát việc khám nghiệm hiện trường, khám xét, thu giữ và niêm phong vật chứng, bảo đảm mọi hoạt động tố tụng đúng quy định pháp luật, không để lọt chứng cứ, không xâm phạm quyền con người.

Lộ diện đối tượng cầm đầu

Kiểm sát viên kiểm sát khám nghiệm hiện trường khu vực hầm khai thác vàng, làm việc với đối tượng Nguyễn Trọng Tiến (dấu x).

Theo đó, một số đối tượng cầm đầu đã thuê các đối tượng: Phạm Văn Hải (SN 1982), trú tại phường Nguyễn Úy, tỉnh Ninh Bình làm quản lý, chấm công, thanh toán tiền công cho các nhân công khai thác, nghiền quặng; Nguyễn Trọng Tiến (SN 1984), trú tại phường Ngô Quyền, TP Hải Phòng làm quản lý, điều hành nhân công khai thác quặng và kiểm soát vận hành.

Ngoài ra, đối tượng Cao Mạnh Hùng (SN 1967), trú tại tỉnh Thái Nguyên chịu trách nhiệm sàng, đãi, lọc, khò cô tạo thành vàng thành phẩm và 55 đối tượng khác (chủ yếu ở các tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên) là nhân công đào, nghiền quặng, vận chuyển từ hầm lò ra máy sàng để đãi lọc thu lấy vàng.

Kết quả điều tra bước đầu xác định, bãi vàng khai thác trái phép tại bản Suối Chát, xã Gia Phù, tỉnh Sơn La do Đinh Văn Tuấn (SN 1976), trú tại xã Thanh Oai, TP Hà Nội và Nguyễn Văn Vĩnh (SN 1989), trú tại phường Ngô Quyền, TP Hải Phòng cùng làm chủ đầu tư, điều hành hoạt động khai thác.

Quá trình hoạt động, Tuấn, Vĩnh thuê Nguyễn Trọng Tiến, Phạm Văn Hải làm nhiệm vụ trông coi, quản lý trực tiếp tại bãi khai thác; Cao Mạnh Hùng và Đinh Văn Thụ phụ trách khâu sàng đãi, tinh luyện vàng; cùng nhiều đối tượng khác thực hiện các công đoạn nổ mìn, cào đất đá, nghiền sàng, vận chuyển quặng,....

Hoạt động khai thác được tổ chức theo hình thức chia tổ, làm việc luân phiên, có phân công nhiệm vụ cụ thể, sử dụng máy xúc, dàn sàng, máy bơm công suất lớn và vật liệu nổ nguy hiểm. Quá trình điều tra bước đầu cho thấy các đối tượng đã khai thác vàng trái phép liên tục từ tháng 3/2025 đến tháng 7/2025, với tổng sản lượng thu được hơn 58 cây vàng.

Đồng chí Ngần Thị Thu Hà, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng 3, VKSND tỉnh Sơn La kiểm sát việc thi hành các quyết định tố tụng đối với bị can.

Theo đồng chí Ngần Thị Thu Hà, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng 3, VKSND tỉnh Sơn La, sau khi tiến hành các hoạt động điều tra ban đầu, cơ quan tiến hành tố tụng đã củng cố được chứng cứ về hành vi phạm tội. Trên cơ sở đó, VKSND tỉnh Sơn La đã phê chuẩn các Quyết định khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 39 đối tượng về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” theo Điều 227 và 6 đối tượng về tội “Tàng trữ, sử dụng trái phép vật liệu nổ” theo Điều 305 BLHS. Qua đó, khẳng định tính nghiêm minh và kịp thời trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Ngay sau khi khởi tố, VKSND tỉnh đã ban hành yêu cầu điều tra tập trung vào các vấn đề như xác định vai trò tổ chức, chỉ đạo của các đối tượng cầm đầu; truy xét nguồn gốc máy móc, vật liệu nổ được đưa vào khai thác; làm rõ đường dây tiêu thụ vàng thành phẩm và nguồn thu lợi bất chính; phân hóa rõ vai trò, trách nhiệm hình sự của từng đối tượng trong mạng lưới tội phạm.

Tuy nhiên do địa hình rừng sâu, núi cao hiểm trở, khó tiếp cận; lời khai một số bị can ngoan cố, có sự thống nhất để đối phó. Những yếu tố này đòi hỏi Kiểm sát viên phải chủ động, kiên quyết, sắc bén trong định hướng điều tra và kiểm sát tố tụng, đồng chí Ngần Thị Thu Hà thông tin thêm.

Kiểm sát viên kiểm sát việc thi hành các quyết định tố tụng đối với Nguyễn Văn Vĩnh, đối tượng cầm đầu.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát, chuyên án đã đạt kết quả bước đầu quan trọng, khẳng định vai trò của Viện kiểm sát trong việc bảo đảm pháp luật được thực thi đúng đắn, kịp thời, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội. Đồng thời bảo vệ tài nguyên quốc gia, môi trường sinh thái, an ninh trật tự tại địa bàn, tạo hiệu ứng răn đe mạnh mẽ đối với loại tội phạm khai thác khoáng sản trái phép. Qua đó, củng cố niềm tin của nhân dân vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vị thế của ngành Kiểm sát trong hệ thống tư pháp.