Trước đó, Thanh tra TP Cần Thơ đã kiến nghị chuyển Công an tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật đối với 5 gói thầu mua sắm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á sản xuất do CDC Cần Thơ chỉ định thầu có dấu hiệu "vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" dẫn đến thiệt hại ngân sách Nhà nước.
Theo kết luận thanh tra, việc mua sắm tại Sở Y tế TP Cần Thơ là chưa phù hợp với các nguyên tắc về đấu thầu được quy định tại Khoản 12 Điều 4 Luật Đấu thầu. Một số gói thầu không tổ chức thuê đơn vị thẩm định giá mà tự thành lập tổ mua sắm là chưa đúng theo quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật giá số 11/2012/QH.13.
Việc lựa chọn nhà thầu của một số gói chưa đáp ứng năng lực thực hiện ngay gói thầu là không đúng với quy định tại khoản 1 Điều 56 Nghị định 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu.
Một số gói thầu không thực hiện đủ các bước đối với chỉ định thầu theo quy trình rút gọn, không có ba bảng báo giá để làm cơ sở chỉ định thầu và xác định giá gói thầu, chưa đăng tải công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, Báo đấu thầu,... Hồ sơ đấu thầu của một số gói thầu không thể hiện việc gửi dự thảo hợp đồng cho nhà thầu để thương thảo, hoàn thiện hợp đồng; không công khai kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 38 Luật Đấu thầu; khoản 1 Điều 56 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ.
Việc mua sắm của CDC Cần Thơ đã thực hiện 7 gói thầu mua sắm sinh phẩm, hóa chất, vật tư tiêu hao ghi nhận một số hạn chế. Một số gói thầu không có hồ sơ dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu; việc áp giá thiết bị theo chứng thư thẩm định giá không phù hợp về thời gian. Chứng thư thẩm định giá chưa phản ánh chính xác giá so với giá thị trường dẫn đến việc xây dựng đơn giá dự thầu chưa đảm bảo chính xác, khách quan.
CDC Cần Thơ lập hồ sơ mời thầu không nêu tiêu chuẩn đánh giá yêu cầu đối với chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh. Do đó, hồ sơ không đáp ứng về tính năng kỹ thuật nhưng vẫn được tổ chuyên gia đấu thầu và tổ thẩm định đề xuất trúng thầu và được Giám đốc CDC Cần Thơ phê duyệt Công ty TNHH Khoa học Hợp Nhất trúng thầu là không đúng quy định.
Việc chỉ định thầu của CDC Cần Thơ có dấu hiệu cố ý lựa chọn sản phẩm của Công ty Việt Á và chỉ định Công ty Hợp Nhất thực hiện gói thầu nhằm hợp thức hóa hồ sơ mua sắm, xây dựng giá không tham khảo giá thị trường dẫn đến chênh lệch giá gây thiệt hại ngân sách Nhà nước.
Thông báo kết luận thanh tra cũng chi ra việc thực hiện các gói thầu mua sắm vật tư y tế, phương tiện phòng chống dịch và kit test tại các bệnh viện trên địa bàn TP Cần Thơ còn nhiều hạn chế, thiếu sót, cụ thể:
Hồ sơ phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu không có biên bản họp của Hội đồng khoa học là không đúng theo quy định một số nội dung trong đấu thầu trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế công lập; hàng hóa được chỉ định để mua sắm là sản phẩm của Công ty Việt Á, không so sánh đối chiếu với giá của các sản phẩm cùng tính năng, tiêu chuẩn kỹ thuật của các hãng sản xuất khác, dẫn đến việc thẩm định giá không phản ánh chính xác giá thị trường của sản phẩm.
Việc xây dựng, đề xuất nhu cầu về số lượng, chủng loại hàng hóa của hầu hết các bệnh viện đều chưa có căn cứ chứng minh; một số bệnh viện không thực hiện phê duyệt dự toán và không thực hiện phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Ngoài ra, do bệnh viện không thực hiện phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu nên không xác định được hình thức lựa chọn nhà thầu cũng như không thực hiện đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu theo Điều 8 Luật Đấu thầu; không thực hiện đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu; không thực hiện thương thảo với đơn vị cung cấp trước khi ra quyết định chỉ định đơn vị cung cấp.
Ngoài ra, có dấu hiệu chia tách nhỏ gói thầu để tiến hành mua sắm ở một số bệnh viện để thực hiện chỉ định thầu theo quy trình rút gọn, vi phạm những điều cấm trong hoạt động đấu thầu. Việc chia nhỏ thành các gói thầu dưới 100 triệu đồng nên không phải trình Sở Tài chính thẩm định giá và trình UBND thành phố phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu, do vậy giá các sản phẩm test nhanh do bệnh viện tự chỉ định thầu có thể chưa đảm bảo đúng giá thị trường của sản phẩm, thậm chí giá của các sản phẩm test nhanh do bệnh viện mua có giá cao hơn sản phẩm có cùng tính năng, độ nhạy, độ đặc hiệu.
Bên cạnh đó, việc mua sắm của UBND các quận, huyện và Trung tâm Y tế cũng có dấu hiệu chia nhỏ gói thầu để lựa chọn các đơn vị phân phối sản phẩm test nhanh khác nhau, loại test nhanh khác nhau, với giá test chênh lệch khá lớn. Hầu hết các đơn vị trên không lập biên bản họp của Hội đồng khoa học có sự tham dự của các khoa, phòng chức năng liên quan để thống nhất các nội dung về kế hoạch, nhu cầu sử dụng, danh mục, số lượng, yêu cầu kỹ thuật của trang thiết bị là chưa đúng theo quy định./.