Mối đe dọa từ thực phẩm bẩn

Theo Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam có khoảng 150.000 người mới mắc bệnh ung thư và trên 75.000 trường hợp tử vong. Trong đó, tỷ lệ người mắc ung thư do sử dụng thực phẩm bẩn chiếm tỷ lệ cao nhất khoảng 35%. Khi ăn thực phẩm bẩn, phản ứng rõ nhất là ngộ độc, về lâu dài người bệnh có thể đối mặt với những căn bệnh mạn tính, lâu ngày gây đột biến gene, dẫn tới ung thư.
 

Tăng cường kiểm tra nguồn cung cấp thực phẩm để hạn chế tác hại cho cộng đồng.

3 Bộ cùng quản

Có thể nói thực phẩm bẩn xuất hiện ở mọi lúc mọi nơi, hầu hết người tiêu dùng không thể nhận biết được. Theo ông Đỗ Ngọc Chính- Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng, Việt Nam hiện có khoảng 50% kháng sinh trên thế giới được dùng trong nông nghiệp, đặc biệt là trong chăn nuôi để tăng năng suất cây trồng. Số lượng các vụ ngộ độc thực phẩm cũng như số người bị nhiễm độc thực phẩm gia tăng là do các tác nhân nấm mốc, vi sinh vật, thuốc tăng trọng, thuốc kích thích sinh trưởng, kháng sinh, thuốc trừ sâu, thuốc bảo quản, thuốc chống ẩm mốc còn tồn dư trong thực phẩm sử dụng hàng ngày khá cao. Cứ kêu gọi người dân trở thành người tiêu dùng thông thái, nhưng thông thái sao được khi thị trường tràn ngập hàng hóa kém chất lượng.

Cũng theo ông Chính, năm 2011, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đã khảo sát nhanh các chất nhóm Beta-Agonist (phổ biến của nhóm chất này là Salbutamol và Clenbuterol) dùng để tăng trọng, tăng tỷ lệ nạc trong vật nuôi, trong thức ăn chăn nuôi heo, gà vốn đã bị cấm sử dụng trong chăn nuôi trên toàn thế giới. Kết quả có đến 10% mẫu thức ăn chăn nuôi có chất Salbutamol. Điều này cho thấy người dân đã đưa Salbutamol gây nguy hại đến sức khỏe vào cơ thể từ rất lâu. Và đây là nguyên nhân khiến cho bệnh tật, nhất là bệnh ung thư xuất hiện ngày càng nhiều, gây ra nhiều hệ lụy.

Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn về tiêu dùng cho biết đã khảo sát thực trạng tồn dư chất Beta-agonist trong thịt heo tại TP HCM kéo dài suốt 4 tháng cuối năm 2011 phát hiện 10/30 mẫu thịt có tồn dư Beta-agonist, chiếm 33%. Năm 2015, Chi cục Thú y tỉnh Đồng Nai kiểm tra 356 mẫu phát hiện 47 mẫu dương tính salbutamol, tương đương 13,2%. Trong 3 tháng đầu năm nay, kiểm tra 50 mẫu, phát hiện 8 mẫu dương tính với salbutamol, tương đương 16%.

Mới đây, tại Hội thảo “Giải pháp thúc đẩy trách nhiệm thực thi trong quản lý chuỗi giá trị nông nghiệp” tổ chức Hà Nội, ông Hồ Xuân Hùng- Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã nhấn mạnh: Nông sản, thực phẩm không an toàn từ khâu sản xuất đến quy trình chế biến, bảo quản và tiêu thụ là vấn nạn đối với ngành nông nghiệp và công nghiệp chế biến thực phẩm của Việt Nam hiện nay. Thực tế ở nước ta, vấn đề mất an toàn thực phẩm đáng báo động ở mức quá cao, gần như sắp “tức nước vỡ bờ” rồi. Theo ông Hùng, tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh, sử dụng chất cấm, hóa chất trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và bảo quản, chế biến diễn biến phức tạp là do chúng ta đã đưa quá nhiều thành quả của khoa học vào sản xuất, nhưng lại không biết chọn lọc. Các loại thuốc trừ cỏ, thuốc bảo vệ thực vật có thể coi là thành quả của khoa học, nhưng đã gây ra tình trạng mất an toàn thực phẩm vì nông dân không tuân thủ được đúng quy trình sử dụng trong canh tác.

Trong khi đó, về mặt quản lý, hiện 3 Bộ chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về vấn đề an toàn thực phẩm bao gồm: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý trên đồng ruộng; Bộ Công thương quản lý ở chợ; Bộ Y tế quản lý trên bàn ăn. Thế nhưng, không Bộ nào quản lý cuối cùng để chịu trách nhiệm cao nhất về vấn đề này. Cuối cùng hậu quả vẫn trút lên người dân.

Không ăn thì đói, ăn vào thì mắc bệnh

Nói về thực phẩm kém chất lượng, ông Phạm Xuân Đương- Phó trưởng Ban thường trực Ban Kinh tế Trung ương lo lắng, thực phẩm không an toàn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh lương thực, sinh kế, đời sống và sức khỏe của người dân, thậm chí còn ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi. Còn ông Mạc Quốc Anh- Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội  cảnh báo: Thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay là cái u ác tính cho cả dân tộc, nếu không được cắt bỏ sẽ di căn thành ung thư, chúng ta hãy hành động ngay hôm nay đừng để đến lúc vô phương cứu chữa.

Theo số liệu thống kê trong năm 2015, cả nước đã phát hiện 77.946 cơ sở chế biến, kinh doanh vi phạm quy định an toàn thực phẩm; 32.060 tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp và nông lâm thủy sản vi phạm sử dụng chất cấm, hóa chất kháng sinh; tiêu hủy hơn 100 tấn mỡ động vật, thịt, hải sản, cam, rau… vi phạm an toàn thực phẩm; cả nước có 4.965 người bị ngộ độc và 23 người tử vong.

Ông Phùng Hữu Hào- Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản cho biết, nhằm siết chặt quản lý an toàn thực phẩm, Bộ NN&PTNT đã tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất kinh doanh nông sản, phân loại và chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Đồng thời thực hiện giám sát an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản tập trung vào giám sát các rủi ro cao như thịt, rau, thủy sản nuôi. Song kết quả phân tích trong 6 tháng đầu năm 2016 vẫn có 4,2% mẫu rau, 10,93% mẫu thịt; 1,61% mẫu thủy sản nuôi vi phạm về an toàn thực phẩm.

Theo giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Bá Đức, Phó Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, sở dĩ số ca mắc ung thư tăng nhanh trong những năm gần đây do 3 nguyên nhân chính: Thực phẩm bẩn, môi trường ô nhiễm, tuổi thọ tăng. Trong đó tác nhân thực phẩm bẩn đứng hàng đầu, chiếm khoảng 35%. Một vấn nạn nhức nhối hiện nay là tình trạng sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi trồng. Người ta ước tính 50% thuốc kháng sinh trên thế giới đã được dùng trong nông nghiệp, đặc biệt là chăn nuôi nhằm tăng năng suất, tăng lợi nhuận. Việc dùng thuốc kháng sinh phổ biến đã làm xuất hiện những chủng vi khuẩn có tính năng chống kháng sinh cao hơn. Về lâu dài, chúng sẽ vô hiệu hóa tất cả thuốc kháng sinh đang dùng cho người, đẩy nhân loại vào những dịch bệnh thảm khốc.

Không ăn thì đói, ăn thì sợ bệnh tật. Vấn đề là phải hành động, trong đó rất quan trọng là ý thức trước cộng đồng của người sản xuất, chế biến và kinh doanh thực phẩm và sự kiểm tra, giám sát sát sao, liên tục cùng với những hình phạt nặng đối với các hành vi sai trai của cơ quan chức năng.    

Theo Đại đoàn kết