Đất chồng lấn suối, hồ tự nhiên vẫn được bồi thường tiền tỉ
Liên quan đến vụ 5 cán bộ bị khởi tố, bắt tạm giam vì sai phạm tại Dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ (huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông), theo kết quả điều tra, năm 2013-2014, Dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500, với tổng diện tích là 148ha. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án nói trên do UBND huyện Đắk R’Lấp thực hiện.
    |
 |
| Kiểm sát viên VKSND tỉnh Đắk Nông kiểm sát việc tống đạt các quyết định khởi tố và lệnh bắt giam, khám xét nơi ở, nơi làm việc các bị can. |
Sau khi được UBND huyện giao, Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Đắk R’Lấp đã thuê Công ty cổ phần đo đạc và bản đồ Sê Kông (Công ty Sê Kông) và Công ty TNHH Dịch vụ đo đạc An Nam (Công ty An Nam) đo đạc và lên bản đồ. Thế nhưng, Trung tâm phát triển quỹ đất không cử người giám sát, phối hợp thực hiện mà đề nghị UBND xã Nhân Cơ cử công chức địa chính thực hiện nhiệm vụ dẫn đo đạc.
Theo đó, UBND xã Nhân Cơ giao cho Phạm Văn Dũng, Phạm Văn Quân – Công chức địa chính phối hợp thực hiện. Tuy nhiên, Dũng, Quân không thực hiện việc dẫn đo đạc mà Công ty Sê Kông và Công ty An Nam tự đo đạc theo chỉ dẫn của người dân.
Khi đo đạc, các hộ dân đều chỉ ranh giới đến mép khu vực suối hồ, bao gồm cả khu vực sình, suối. Sau khi Công ty Sê Kông và An Nam cung cấp hồ sơ kỹ thuật các thửa đất bị thu hồi của các hộ dân, Trung tâm phát triển quỹ đất gửi hồ sơ kỹ thuật thửa đất và đơn xin xác nhận nguồn gốc đất các hộ dân đến UBND xã Nhân Cơ.
Lúc này, UBND xã Nhân Cơ giao cho ông Dũng và Quân – Công chức địa chính thực hiện kiểm tra để xác nhận các nội dung trong đơn. Quá trình xác nhận nguồn gốc đất, Dũng và Quân căn cứ vào kết quả đo đạc của hai công ty trên để đưa ra diện tích đất thu hồi của các hộ dân. Trong khi đó, cả hai cán bộ này không thực hiện đối chiếu giữa bản đồ thu hồi đất và bản đồ địa chính, bản đồ quy hoạch để kiểm tra quy hoạch, loại đất. Từ đó, dẫn tới có diện tích đất chồng lấn suối, hồ tự nhiên nhưng vẫn xác nhận là đất không tranh chấp, sử dụng ổn định, nguồn gốc khai hoang hoặc chuyển nhượng...
Sau khi điền thông tin và ký vào đơn xác nhận nguồn gốc đất của các hộ dân, Quân và Dũng trình cho lãnh đạo UBND xã Nhân Cơ xác nhận nguồn gốc đất cho các hộ dân. Trong đó, có 34 hộ dân có đất chồng lấn đất suối, hồ tự nhiên với tổng diện tích hơn 41.000 m2 nhưng kê khai là đất ao và đất trồng cây lâu năm.
|
 |
| Kiểm sát viên và điều tra viên tiến hành Lệnh khám xét nơi ở của bị can Nguyễn Ngọc Hiệp (Chủ tịch xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp). |
Đáng nói, quá trình thực hiện thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ Lê Văn A, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đắk R’Lấp chỉ căn cứ xác nhận của UBND xã Nhân Cơ để xác định diện tích, điều kiện bồi thường về đất và căn cứ theo phương án dự thảo do Trung tâm phát triển quỹ đất lập tiến hành đối chiếu với bảng giá đất, mức bồi thường hỗ trợ mà không tiến hành đối chiếu giữa bản đồ thu hồi thực hiện dự án...Dẫn đến việc thẩm định cho 34 hộ dân có đất chồng lấn suối, hồ tự nhiên nhưng không phát hiện được.
Trên cơ sở thẩm định của Lê Văn A, ngày 28/4/2016, UBND huyện Đắk R’Lấp đã ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho các hộ dân. Trong đó, có 34 hộ dân có đất chồng lấn suối, hồ tự nhiên nhưng được bồi thường trái quy định với diện tích chồng lấn hơn 41.000 m2, tổng số tiền hơn 1,59 tỉ đồng.
40 hộ xây dựng vi phạm...vẫn được bồi thường 6,9 tỉ đồng
Đối với việc bồi thường, hỗ trợ công trình xây dựng trên đất, ông Phan Văn Thời, Phó giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Đắk R’Lấp được giao phụ trách thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng giai đoạn 3, giai đoạn nâng cao mực nước lòng hồ số 4, giai đoạn mở rộng thuộc dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ.
Quá trình thực hiện, Thời giao cho các nhân viên của Trung tâm phát triển quỹ đất, trong đó có Lê Văn Ngà tổ chức, quản lý đội kiểm kê và lập phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư dự thảo.
Trước khi thực hiện kiểm kê tài sản trên đất, Ngà liên hệ với UBND xã Nhân Cơ, thôn trưởng, thôn phó các thôn có đất bị thu hồi đề nghị cử người tham gia kiểm kê. Quá trình kiểm kê, Ngà tự sắp xếp nhân viên của Trung tâm phát triển quỹ đất để thành lập tổ gồm 4 đến 5 người đi kiểm kê và phối hợp với người dân có đất thực hiện.
Trên cơ sở kết quả kiểm kê, Ngà tham mưu cho Thời tổng hợp và gửi danh sách nhà cửa, công trình sinh hoạt cần xác nhận thời điểm xây dựng và đơn xin xác nhận thời điểm xây dựng công trình của các hộ dân đến UBND xã Nhân Cơ. Ngày 9/1/2015, UBND xã Nhân Cơ đã kiện toàn Hội đồng tư vấn và thẩm định thời điểm xây dựng công trình, trong đó Phạm Văn Dũng – Công chức địa chính, xây dựng là phó chủ tịch hội đồng...
|
 |
| Hai bị can Phạm Văn Dũng và Nguyễn Ngọc Hiệp (đứng giữa hàng đầu). |
Sau đó, Hội đồng tư vấn và thẩm định thời điểm xây dựng công trình gửi báo cáo thẩm định đến Trung tâm phát triển quỹ đất. Trong đó, có 40 hộ dân có nhà cửa, công trình phục vụ sinh hoạt xây dựng sau thời điểm công bố quy hoạch chi tiết 1/500 dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ (26/6/2013). Các hộ dân xác nhận xây dựng năm 2014, việc xây dựng nhà là do nhu cầu sinh hoạt.
Nhận được báo cáo, mặc dù biết rõ đối với nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt xây dựng sau thời điểm công bố quy hoạch chi tiết 1/500 là vi phạm quy hoạch nhưng Ngà và Thời vẫn được đưa 40 hộ dân này vào phương án hỗ trợ 50% giá trị. Sau đó, Thời ký phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự thảo của giai đoạn 3 trình Hội đồng thẩm định.
Trong quá trình thẩm định, Nguyễn Ngọc Hiệp, Phó phòng Kinh tế hạ tầng huyện Đắk R’Lấp là thành viên Hội đồng thẩm định, chỉ căn cứ vào thời điểm xây dựng nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt do UBND xã Nhân Cơ đã xác nhận trong báo cáo thẩm định để xác định mức bồi thường, hỗ trợ đối với công trình xây dựng.
Trên cơ sở thẩm định của Nguyễn Ngọc Hiệp, ngày 28/4/2016, UBND huyện Đắk R’Lấp đã ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ thiệt hại cho các hộ dân. Trong đó, có 40 hộ dân có công trình phục vụ sinh hoạt xây dựng sau thời điểm công bố quy hoạch, vi phạm quy hoạch chi tiết 1/500 dự án Khu công nghiệp Nhân Cơ nhưng vẫn được phê duyệt hỗ trợ 50%, với tổng số tiền hơn 6,9 tỉ đồng.
Liên quan đến các sai phạm này, ngày 9/10/2021 VKSND tỉnh Đắk Nông đã phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt tạm giam đối với Lê Văn A (nguyên Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đắk R’lấp nay là Chủ tịch Hội nông dân huyện Đắk R’lấp), Nguyễn Ngọc Hiệp (nguyên Phó phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Đắk R’lấp nay là Chủ tịch xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp), Phan Văn Thời (nguyên Phó Giám giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất), Phạm Văn Dũng (cán bộ Địa chính xã Nhân Cơ) và Lê Văn Ngà (nhân viên Trung tâm phát triển quỹ đất) về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất”, theo Điều 230 BLHS 2015./.