Nhiều vi phạm

Qua thanh, kiểm tra việc thực hiện thủ tục hành chính về đất đai các cấp trong năm 2017 tại 8 tỉnh, thành phố (gồm: Vĩnh Phúc, Bà Rịa - Vũng Tàu, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Hà Nội, Khánh Hòa, Gia Lai và Phú Thọ), Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát hiện nhiều vi phạm liên quan đến việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi đất; giao đất cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất,.…Thời gian thực hiện nhiều thủ tục còn chậm. Việc giao đất, cho thuê, chuyển mục đích đấu giá đất bị chia thành nhiều thủ tục và người sử dụng đất phải nhiều lần phải nộp hồ sơ.

Đồng thời, Tổng cục Quản lý đất đai phát hiện một số công việc không đúng thẩm quyền, trách nhiệm. Nhiều tờ trình đề nghị cấp Giấy chứng nhận tại UBND cấp xã, văn phòng đăng ký đất đai, phòng tài nguyên và môi trường. Một số việc thực hiện không cần thiết, làm phức tạp thủ tục như: Hồ sơ thủ tục phải nộp còn có nhiều giấy tờ sai quy định, cụ thể, giấy cam kết chưa được cấp Giấy chứng nhận, Giấy cam kết chuyển nhượng đất, cam kết việc sử dụng đất đúng hiện trạng, xác nhận tình trạng hôn nhân, cam kết tài sản riêng; bản khai quan hệ nhân thân, giấy khai sinh, sổ hộ khẩu. Cơ quan thuế yêu cầu chuyển quá nhiều giấy tờ ngoài quy định để xác định nghĩa vụ tài chính phục vụ việc ban hành quyết định cấp Giấy chứng nhận.

Một số việc không được thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định như: Đơn đăng ký cấp Giấy chứng nhận không đúng mẫu, không ghi đủ nội dung; khi xác nhận hồ sơ không ghi vào sổ theo dõi, không ghi ngày ký xác nhận đã kiểm tra vào đơn; các xã tiếp nhận và giải quyết xong không trực tiếp chuyển lên huyện theo cơ chế một cửa liên thông mà trả lại hồ sơ cho người dân đi nộp...

Ngoài ra, một số trường hợp thực hiện không đúng trình tự như: cấp Giấy chứng nhận trước khi người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính; bàn giao đất thực địa cho trường hợp giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, trúng đấu giá trước khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính; việc phê duyệt giá đất bồi thường trong thủ tục thu hồi đất thực hiện trước khi quyết định thu hồi đất; việc triển khai xây dựng giá đất giao, cho thuê chỉ được thực hiện sau khi có quyết định giao, cho thuê…

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính

Tại Chỉ thị 01/CT-TTg mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đất đai và xây dựng hệ thống thông tin đất đai.

Chỉ thị nêu rõ, để chấn chỉnh và khắc phục tồn tại hạn chế nhằm tăng cường công tác quản lý đất đai, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm tập trung chỉ đạo rà soát, đánh giá đầy đủ tình hình triển khai thi hành pháp luật về đất đai ở các cấp, các ngành, trên cơ sở đó có kế hoạch, biện pháp cụ thể để chấn chỉnh, xử lý, khắc phục kịp thời những tồn tại, bất cập, hạn chế trong việc thực hiện từng nội dung nhiệm vụ quản lý đất đai ở địa phương.

Đặc biệt, đẩy mạnh cải cách các thủ tục hành chính về đất đai ở địa phương để bảo đảm tính công khai, minh bạch, rút ngắn thời gian thực hiện; bãi bỏ, điều chỉnh các nội dung công việc và các loại giấy tờ không đúng quy định, không đúng thẩm quyền, kéo dài thời gian thực hiện, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp khi thực hiện các giao dịch về đất đai; rà soát, thống kê đầy đủ các trường hợp còn tồn đọng chưa đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận, các hồ sơ đã tiếp nhận nhưng chậm giải quyết; các giấy chứng nhận đã ký còn chưa trao cho người được cấp; làm rõ nguyên nhân và có kế hoạch, biện pháp cụ thể để hoàn thành giải quyết dứt điểm các trường hợp còn tồn đọng.

Đẩy mạnh và khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai theo lộ trình xây dựng Chính phủ điện tử để rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính, bảo đảm phục vụ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp khi tiếp cận đất đai thực hiện các dự án đầu tư, sản xuất kinh doanh.

Thiết nghĩ, để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi các quy định về thủ tục hành chính về đất đai tại các địa phương cần được tiến hành thường xuyên, trên diện rộng. Xử lý nghiêm những cán bộ, công chức có những biểu hiện lợi dụng chức vụ làm trái quy định trong thực thi nhiệm vụ. Rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính theo hướng xác định rõ thủ tục, xác định mức độ cần thiết của thủ tục. Đối với những thủ tục cần giữ lại phải được công khai, minh bạch, được hướng dẫn rõ ràng để người dân chỉ phải đến một lần, vừa đảm bảo công tác quản lý Nhà nước nhưng đơn giản, dễ dàng hơn cho người dân thực hiện.

Bùi Thu